اقتصاد وانتی و ساختارهای جُبرانی

اقتصاد وانتی و ساختارهای جُبرانی

میوه فروشی با وانت یکی از جلوه‌های معیشتی فرهنگ و اقتصاد غیر رسمی در تبریز است که طبقات فرودست جامعه برای تأمین معاش و ادامۀ زندگی به آن پناه آورده‌اند. در سال‌های اخیر، هم زمان با تشدید بحران‌های اقتصادی این شیوه کسب و کار رواج بیشتری یافته و اکنون هزاران نفر در خیابان‌های اصلی تبریز به آن مشغول‌اند. این نوع فعالیت، رقیبی جدی برای فروشندگان رسمی میوه به شمار می‌آید؛ چراکه آنان ناگزیرند هزینه‌های سنگین خرید یا اجاره مغازه را بپردازند و برخلاف وانتی‌ها، امکان جابه‌جایی و جذب مشتری در نقاط مختلف شهر را ندارند. پدیدۀ وانتی‌های میوه فروش در تبریز را می‌توان به هفت گروه یا سنخ اصلی تقسیم کرد که در این میان برخی از آنها مانند وانتی‌های مافیایی و وانتی‌های طایفه‌ای به‌دلیل ایجاد تنش و اقدامات غیرقانونی نقشی پررنگ‌تری دارند. مافیای وانتی‌های میوه‌فروش با نفوذ در سطوح مدیریتی شهرداری، پرداخت رشوه و برقراری ارتباط با مأموران خدمات شهری به نوعی همزیستیِ پنهان دست یافته‌اند. این همزیستی ریشه در نارضایتی شغلی مأموران فشارهای درون سازمانی و نبود حمایت‌های قانونی کافی از سوی نهادهای مدیریت شهری دارد؛ امری که مأموران را ناگزیر به سازگاری و چشم‌پوشی از تخلفات در برابر این گروه‌ها کرده است. مأموران خدمات شهری شهرداری که خود را طردشدگانِ ساختار رسمی می‌دانند، با وانتی‌های حاشیه‌نشینِ اقتصادِ رسمی احساس هم‌ذات‌پنداری کرده و در برخورد با آنان به‌جای اجرای قوانین به تعاملات غیررسمی و ایجاد نوعی ساختار جبرانی روی آورده‌اند. این وضعیت فشار بیشتری را بر وانتی‌های ضعیف‌تر تحمیل کرده و در مقابل، فضای فعالیت مافیای وانتی را گسترده‌تر ساخته است. درنتیجه میدان برای تخلفات و سودجویی این شبکه‌ها بازتر شده و اقدامات مأموران شهرداری نیز اغلب بی‌اثر جلوه می‌کند. این ساختار همزیستیِ غیررسمی، افزون بر تضعیف انگیزۀ مأموران، ناکارآمدی چرخه‌های بوروکراتیک و عملیاتی شهرداری را نیز تشدید کرده و مدیریت یا حذف این پدیده را دشوارتر ساخته است. در کوچه پس کوچه‌های تبریز قصه این وانت‌های پر از میوه، تنهاْ روایتِ یک دادوستد ساده نیست؛ بلکه روایتی زنده از نبردی برای بقا چانه‌زنی‌های پنهان و سازوکار قدرت در دل خیابان‌های این کلانشهر است. این کتاب تلاشی است برای روایت بی‌پردۀ این زیست جهانِ پنهان و واقعی.

  • دسته‌بندی انتشارات
  • نوع محصول فیزیکی
  • فایل نمونه فایل نمونه موجود نیست
  • موجودی 100 عدد
  • تاریخ ثبت یکشنبه، 4 آبان 1404، ساعت 15:38
  • علاقه‌مندان به این محصول 0 نفر