جلسه هم‌اندیشی معاونین پژوهشیِ مراکز علمی، دانشگاهی و پژوهشی در مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلانشهر تبریز به مناسبت فرارسیدن هفتۀ پژوهش و در راستای ارتقای جایگاه پژوهش با هدف تقویت تعامل و هم‌گرایی میان مراکز علمی، دانشگاهی و و مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز رأس ساعت ۱۱ صبح روز دوشنبه بیست‌وچهارم آذرماه سال ۱۴۰۴ در محل سالن جلسات مرکز برگزار شد.

روح‌الله رشیدی، رئیس مرکز ضمن گرامیداشت هفته پژوهش و فناوری اظهار کرد: بر اساس رسالت این مرکز، اقداماتی در راستای مراجعه به مراکز علمی-پژوهشی جهت معرفی مرکز و عرضه نیازها در حوزه مدیریت شهری، انجام شد. این مرکز توانست با انجام اقدامات فزاینده، در مسیر گسترش ارتباطات خود با مراکز علمی و پژوهشی، گام بردارد تا به طور متقابل، ظرفیت‌های موجود در این زمینه را در جهت حل مسائل پیچیده شهر فعال سازد.

وی افزود: این مرکز، در راستای انجام مأموریت خود برای شناسایی و سنجش استعدادهای پژوهشی اهتمام ورزیده است تا بتواند در آینده، پژوهش‌هایی در سایر حوزه‌ها انجام دهد. همچنین این مرکز با استفاده از داده‌کاوی و ابزارهای نوینِ پژوهشی، به سمت انجام پروژه‌های کلان گام برداشته است.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز با تأکید بر اینکه تمامی اقدامات انجام شده، لزوماً و منحصراً در حیطۀ مرکز و مدیریت شهری نگهداری نشده است، عنوان کرد: بر این اساس، همواره، یافته‌ها توسط همکاران مرکز منتشر می‌شود؛ زیرا این مرکز، یک نهاد شهری و منتسب به مردم است.بدین منظور، تمامی یافته‌های پژوهشی در دسترس عموم قرار می‌گیرد.

سیاوش فتح‌اللهی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری تبریز با بیان اینکه این مرکز طی چند سال فعالیت، گام‌های اثربخش برداشته است، اظهار کرد: نکته حائز اهمیت، این است که بعد از انجام فعالیت‌ها، همواره نتایج را در اختیار دستگاه‌ها جهت اجرا قرار داده است. همچنین برگزاری چنین جلساتی، باید تداوم داشته باشد و نیازها به‌لحاظ علمی‌، مورد بررسی قرار گیرد.

وی افزود: نکته قابل توجه این است که ما هنوز به کار تیمی، عادت نکرده‌ایم و اقدامات، به صورت جزیره‌ای انجام می‌شود؛ چراکه وجود برخی مقاومت‌ها، اجازه این اتفاق را نمی‌دهد. در نهایت به‌ناچار، به سمت مدیریت هماهنگ‌، گام برداشته شده است. یافته‌های این مرکز، از سوی شورای شهر و شهرداری تبریز همواره مورد پیگیری قرار می‌گیرد و شهرداری تبریز، پذیرای ایده‌های نو و راه‌گشا در پژوهش‌ها است.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری تبریز بر برگزاری جلسات متعدد جهت تقویت مدیریت هماهنگ، تأکید کرد و ادامه داد: شهرداری تبریز همواره، آماده هرگونه تبادل داده و دریافت پیشنهادات است.

احد ابراهیم‌پور، معاون پژوهشی مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز در تشریح اقدامات پژوهشی مرکز از ابتدای دوره ششم شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز عنوان کرد: از ۴۰۱ پیشنهاده پژوهشی ارزیابی شده در این مرکز، ۱۵۸ مورد به مرحله عقد قرارداد منتهی شده و ۱۳۶ طرح پژوهشی با موفقیت به اتمام رسیده است. همچنین روند فعالیت، بدین نحو است که پیشنهاده‌ها بعد از دریافت از طریق سامانۀ پژوهشی، مورد بررسی قرار گرفته و سپس، به مرحلۀ عقد قرارداد منتهی می‌شود. در راستای انجام این مطالعات، در مجموع به ۶۲۷ سوال مرتبط با حوزه مدیریت شهری، پاسخ داده شده است.

وی افزود: تعداد گزارش‌های کارشناسی تولید شده در مرکز ۱۱۲ مورد بوده و همچنین در این مرکز ۱۹ عنوان کتاب، منتشر و ۱۲ عنوان کتاب نیز در آستانۀ انتشار قرار دارد.

معاون پژوهشی مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز با بیان اینکه پژوهش‌ها و طرح‌های مرکز بر اساس اهداف و مأموریت‌های موجود در اساسنامه مصوب شورای‌‌عالی استان‌ها انجام می‌شود، تشریح کرد: در این راستا، این مرکز با موسسات علمی-پژوهشی نظیر دانشگاه‌ هنر اسلامی تبریز، دانشگاه تبریز، صداوسیمای مرکز آذربایجان شرقی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز و سایر موسسات پژوهشی همکاری کرده است.

حمید عباسی شکوهی، مدیر واحد داده‌کاوی و سنجش افکار مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز در تشریح اقدامات این واحد اظهار کرد: ایده ایجاد این واحد در مرکز، با تفکر منسوخ شدن تدریجیِ روش سنتی پژوهش شکل گرفت. با داده‌کاوی، می‌توان داده‌های دیجیتال و انبوه را در مسیر درست، مورد استفاده قرار داد.

وی افزود: داده، به‌معنای قدرت و کلان‌داده، به‌معنای ابرقدرت است که به لحاظ اجتماعی، از حساسیت فزاینده‌ای برخوردار است. همچنین، در این مرکز، با ایجاد واحد داده‌کاوی و سنجش افکار، فرصتی فراهم‌ شد تا بتوان در مسیر حکمرانی شهریِ داده‌محور گام برداشت. در فرایند داده‌کاوی از ابزار هوش مصنوعی استفاده می‌شود و مسلط بودن به آن، یک مزیت محسوب می‌شود.

مدیر واحد داده‌کاوی و سنجش افکار مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز عنوان کرد: همچنین پیشنهاد شده است با همکاریِ شورای شهر و مدیریت شهری، کارگروه اختصاصیِ شهر تبریز راه‌اندازی شود که سرمایه‌گذاری در این حوزه، توجیه‌پذیر است.

فرشاد رشدی ملکی، مدیر کمیته‌های تخصصی مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز در تشریح عملکرد وب‌سایتِ این مرکز عنوان کرد: در راستای همگام شدن با رویکردهای نوین پژوهشی در مرکز به سمت بازطراحیِ سامانه‌مندِ وب‌سایت گام برداشته شده است که یکی از مهم‌ترین بخش‌های ایجاد شده در آن، سامانه پژوهشی است.

وی افزود: بر اساس این سامانه روش سنتی اخذ پیشنهاده، به‌طور کامل برچیده شده و اکنون این روند، به صورت برخط و همراه با تعامل دوسویه طی می‌شود. بخش دوم سایت نیز به بخش داده‌نما اختصاص دارد که به‌واسطۀ آن داده‌های قابل اعتنای حاصل از نتایجِ طرح‌های پژوهشی که در مرکز انجام می‌شوند و یا سایر داده‌های باارزشِ شهر تبریز را در قالب نقشه یا متن به معرض نمایش گذاشته می‌شود.

مدیر کمیته‌های تخصصی مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز خاطرنشان کرد: گزارش‌های تدوین شده نیز در سایت، قابل جستجو و قابل دریافت است.

حسین حسامی، معاون مدیر امور فناوری دانشگاه تبریز عنوان کرد: اقدام مناسب در مسیر انجام پژوهش‌ها، حرکت در مسیر پیشگیری و آینده‌نگری بوده و وضعیت موجود و وضعیت مطلوب، همواره باید در هدف‌گذاری‌های بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت مد نظر باشد. همچنین باید نیازهای جامعه مورد توجه قرار گیرد که این امر، در گرو آینده‌نگری است. بنابراین نیازسنجی، بهترین راه برای آینده‌پژوهی است که اولین منبع آن، شهروندان بوده و حاکمیت و متخصصین، به ترتیب دومین و سومین منبع هستند.

حامد بیتی، رئیس حوزه ریاست پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی اظهار کرد: مهم‌تربن ویژگی این مرکز، سعی می‌کند مطالعات در حوزه‌های مختلف شهری را جمع‌آوری کرده و به کمیسیون‌ها و سازمان‌ها منعکس می‌کند که این حرکت، باید تداوم داشته باشد. همچنین، بدنه شهری و شهرداری تبریز در خصوص بهره‌مندی از مطالعات، به زمان بیشتری نیاز دارد تا در خصوص این امر، آمادگی کافی را داشته باشد.

اسفندیار موسی‌زاده، رئیس گروه پژوهشی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی عنوان کرد: با توجه به عملکرد این مرکز در مدت کوتاه فعالیت خود از زمان تأسیس، مهم‌ترین هدف باید این باشد که ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی بیش از پیش گسترش یابد. همچنین، پیشنهاد می‌شود که با اختصاص یک دفتر در دانشگاه‌های مادر به مرکز پژوهش‌ها، بتوان با دانشگاه‌ها، مراکز فرهنگی و پژوهشی، ارتباطات را گسترش داد.

در ادامه سید اسماعیل هاشمی اقدم، رئیس پارک‌ علم و فناوری سلامت با بیان اینکه امید است بتوان نتایج طرح‌های انجام شده را تشریح کرد، خاطرنشان کرد: همچنین باید انتشار نتایج و بحث آینده‌پژوهی، مورد توجه قرار گرفته و نتایج پژوهش‌ها، عملیاتی شود. در این مرکز، موقعیت وجود پارک، خالی بوده که امید است با ایجاد آن، بتوان در مسیر عملیاتی کردن طرح‌ها، گام برداشت. پارک علم و فناوری سلامت، آمادگی خود را جهت تجاری‌سازی و عملیاتی‌سازی طرح‌ها اعلام می‌کند.

رقیه فرید، دبیر کارگروه آموزش، پژوهش، فن‌آوری و نوآوری (آپفن) آذربایجان شرقی، ضمن گرامیداشت هفته پژوهش و فناوری، اظهار کرد: حضور مستمر نماینده مرکز در جلسات کارگروه آپفن، موجب گسترش ارتباط آپفن با این مرکز شده است. اولویت‌های پژوهشی باید به درستی انتخاب شوند. همچنین پیشنهاد می‌شود اقداماتی نظیر ایجاد یک اتاق فکر شهری برای پژوهشگران جهت ارائه نظرات، وجود پلتفرمی جهت دریافت پیشنهادها از سوی شهروندان و اعطای جایزه سالانه پژوهش شهری از سوی مرکز مورد توجه قرار گیرد.

ابراهیم ایران‌نژاد، رئیس پژوهشکده توسعه و برنامه‌ریزی جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی عنوان کرد: مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلان‌شهر تبریز، یکی از مراکز فعال استان است که در مسیر داده گام برمی‌دارد. تشکیل اتاق فکر، یکی از پیشنهادها است که می‌تواند با حضور معاونین پژوهشی دانشگاه‌های استان و پژوهشگران شاخص در جهت رصد و ارائه پیشنهادهای عملی، عملیاتی شود تا بدین جهت، ارتباط دانشگاه و این مرکز قطع نشود.

در ادامه فاطمه سربازان، نمایندۀ شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی به انجام برخی مطالعات پژوهشی با رویکرد نوآورانه در جهت کاهش آلودگی آب، بهبود سیستم‌های شهری اشاره کرده و اذعان داشت با دانشگاه‌ها در زمینه ارتقای کیفیت آب و سایر زمینه‌ها تعاملاتی انجام شده است.

محمدرضا سخندانی نمایندۀ شرکت گاز آذربایجان شرقی ضمن اشاره به برخی آمار مصرف گاز در سطح شهر و استان اعلام داشت که به علت آماده بودن زیرساخت‌ها، دغدغه سطح تأمین انرژیِ شهر، وجود ندارد. امید است داده‌های سازمان‌ها در راستای حل مسائل شهری در بستری مشترک در دسترس قرار گرفته و به‌کارگیری شود.

مینو قره‌بیگلو، معاون پژوهش دانشگاه هنر اسلامی تبریز عنوان کرد: دانشگاه هنر اسلامی تبریز، یکی از دانشگاه‌هایی است که بیشترین ارتباط را با این مرکز دارد. پیشنهاد می‌شود که گام دوم رویکردهای مرکز به سمت مأموریت ‌محوری در حوزه نیازسنجی، تبدیل طرح‌ها به کدهای اجرایی و ارزیابی‌های بعد از اجرا برداشته شود که آن، به همگرا شدن فعالیت‌ها و اهداف مرکز کمک کند.

در این جلسه، حاضرین بر انجام پژوهش‌ها از سوی مرکز در راستای پیشگیری و آینده‌پژوهی، تداوم آمادگی بدنه شهری و شهرداری تبریز نسبت به دریافت نتایج پژوهش‌ها، تداوم ارتباط مستمر با دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی، تشکیل اتاق فکر با حضور معاونین پژوهشی دانشگاه‌های استان و پژوهشگران شاخص در جهت رصد و ارائه پیشنهادهای عملی و تداوم توجه این مرکز به سمت مأموریت‌محوری در حوزه نیازسنجی، تبدیل طرح‌ها به کدهای اجرایی و ارزیابی‌های بعد از اجرا تأکید کردند.

حاضرین در جلسه حسین حسامی، معاون مدیر امور فناوری دانشگاه تبریز، حامد بیتی، رئیس حوزه ریاست پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی، اسفندیار موسی‌زاده، رئیس گروه پژوهشی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی، سید اسماعیل هاشمی اقدم، رئیس پارک‌ علم و فناوری سلامت، رقیه فرید، دبیر کارگروه آموزش، پژوهش، فن‌آوری و نوآوری (آپفن) استانداری آذربایجان شرقی، ابراهیم ایران‌نژاد، رئیس پژوهشکده توسعه و برنامه‌ریزی جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی، فاطمه سربازان، نماینده شرکت آب‌وفاضلاب آذربایجان شرقی، محمدرضا سخندانی، نماینده شرکت گاز آذربایجان شرقی و مینو قره‌بیگلو، معاون پژوهش دانشگاه هنر اسلامی تبریز بودند.