مسئله، بازآفرینیِ موقعیت‌‌های تنش و تنش‌آفرین است که روابط قدرت، شکل‌های معرفت و عملکرد‌های انسان ایجاد کرده است. تحقیق اجتماعی از طریق همین مسئله است که به روابطش با قدرت شکل می‌دهد و گریزی از آن ندارد؛ مگر اینکه تحقیق نخواهد در تعامل با جامعه باشد. میشل فوکو استدلال می‌کند که مسئله ساخته می‌شود. مسئله ساز‌ه‌ای اجتماعی و گفتمانی و برآیند موقعیت تاریخی معینی است.

مسئله وقتی آشکار می‌شود که ما موقعیت یا حالت جمعی معینی را از نظر اهمیت و چگونگی و ربط آن با خودمان محل چون‌وچرا و بحث و گفت‌وگو قرار دهیم. صورت‌بندی مسئله هم یعنی فهم‌پذیر کردنِ موقعیت مسئله‌دار؛ بنابراین صورت‌بندی مسئله، شکلی از اندیشیدن و تجربۀ تفکر کردن است که نه از درون قواعد فنی و روش‌شناختی رشته‌ای خاص، بلکه از پل زدن و تلفیق کردن معرفت‌ها و عصاره گرفتن از دستاورد‌ دانش‌های مختلف حاصل می‌شود.

در این یادداشت تلاش شده است تا دو موضوع مرتبط با امر پژوهش تبیین شود؛ یکی فهم و احصاء مسئله و موضوعات مرتبط با مسئله‌محوری، و دیگری چرایی و چگونگی اولویت‌دار کردنِ برخی از موضوعات پژوهشی مرتبط با مسئله نسبت به بقیه.

باتوجه‌به اینکه مسئله‌محوری و مسئله‌شناسی در جامعه ما خود یکی از بزرگترین چالش‌هاست و به مسائل عدیده‌ای دچار است، در این گزارش نویسنده ابتدا توجه‌اش را به برخی از چالش‌های مفهومی نظری و عملی شناخت مسئله معطوف کرده و در نهایت تأکید می‌کند که نظر به چالش‌های مسئله‌محوری در جامعۀ ما، احصاء مسائل اجتماعی اقتصادی و سیاسی شهر تبریز باید باتوجه‌به تمهیداتی صورت گیرد تا منجر به نتیجه مطلوب شود.

نویسنده این یادداشت آقای یاور احمدپور ترکمانی است. نسخه دیجیتال این گزارش در وب‌سایت مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی کلانشهر تبریز منتشر شده و از صفحه گزارش‌های کارشناسی در دسترس قرار دارد.