مقولهی بازی در کلانشهرها، دچار تحولِ مفهومی عمیقی شده است. بازی که در گذشته بخش جدانشدنی از زیست اجتماعی کودکان و نوجوانان در فضاهای باز، کوچهها و محلات بود و کارکردهایی همچون آموزش غیررسمی، جامعهپذیری، تقویت تعاملات اجتماعی و انتقال ارزشهای فرهنگی را برعهده داشت، در دهههای اخیر به تدریج به محیطهایی محدود، تجاری و عمدتاً فردمحور مانند شهربازیها منتقل شده است.
تمرکز بر فضاهای بسته و هزینهبر مانند شهربازیها، خودْ به نابرابریهای فضایی و اجتماعی دامن زده است؛ بهگونهای که دسترسی به تجربهی بازی برای همه گروههای سنی و اجتماعی فراهم نیست و بخش مهمی از کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان از تجربهی بازی با کیفیت و با کارکردهای رشدآفرین محروم ماندهاند.
در شهر تبریز، شهربازیها هنوز با چالشهای متعددی روبهرو هستند. بر اساس شواهد میدانی و تحلیلهای انجامشده، نه تنها همه شهروندان دسترسی برابر به شهربازیها ندارند، بلکه حتی آنهایی که به این امکانات دسترسی دارند نیز از کیفیت فعلی شهربازیها رضایت ندارند و با مشکلاتی چون نبود امکانات کافی، ایمنی پایین، فرسودگی تجهیزات، خدماتدهی ضعیف، قیمت نامناسب بلیتها و نداشتن جذابیتهای متنوع مواجهاند.
در این طرح محقق بر آن است که در راستای رسیدن به اهداف زیر تلاش کند:
بررسی الگوها و تجربههای زیسته شهروندان از بازی و شهربازیها (تبیین عوامل مؤثر بر استفاده یا عدم استفاده)
فهم نقش و کارکرد شهربازیها و فضاهای بازی شهری
تحلیل عدالت مکانی در توزیع شهربازی ها در مناطق مختلف شهری تبریز
شناسایی موانع و چالشهای موجود در بهرهمندی گروههای مختلف اجتماعی از شهربازیها و فضاهای بازی
شناسایی شکافها میان تجربهی بازی آزاد-جمعی و تجربهی بازی در محیطهای کنترلشده (شهربازی)
بررسی موانع و پیامدهای اجتماعیِ محدود شدن بازی به محیطهای بلیتمحور و بسته (مانند شهربازیها)
ارائهی راهکار برای بازتعریف مفهوم بازی در عرصه شهری و تاکید بر بازی به معنای مشارکتی و آزاد
این پژوهش کاملاً کیفی است. در این طرح، جمعآوری و تحلیل دادهها از طریق مصاحبههای عمیق، مشاهدۀ میدانی و بررسی روایت شرکتکنندگان انجام میشود. ابزار اصلی، گفتوگوهای عمیق با ذینفعان گوناگون (شهروندان، مدیران شهربازی، مسئولان شهری و ...) است تا برداشتها، ادراکات و معناهای شخصی و جمعی درباره «شهربازی» و تجربهی «بازی» به دست آید. به علاوه، تجزیهوتحلیل کیفی دادهها با کدگذاری مضمونی، استخراج مفاهیم کلیدی و یافتن الگوهای روایی انجام میشود.
مجری طرح آقای سعید مبیّن شهیر (دانشجوی دوره دکتری جامعهشناسی اقتصادی و توسعه در دانشگاه تبریز) بوده و با اعتبار 85 میلیون تومان در مدت زمان 4 ماه اجرا میشود.
نظارت این طرح نیز بر عهده آقای اصغر ایزدی جیران (دکتری جامعهشناسی و از اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز) است.
نظرات (0)